مقدمه فصل یک
شهرها در نظام زندگی امروز بشر، نقشی پررنگ را ایفا می‌کنند و شئون مختلف زیست شهروندان درگرو نوع و کیفیت شهری است که در آن زندگی می‌کنند، گستره‌ای وسیع از امکانات و زیرساخت‌ها، تا روح و کالبد هر شهر را در دامنه عوامل تأثیرگذار بر زندگی شهروندان تعریف می‌کنند.
به‌دنبال این ساختار اجتماعی، ساختار حاکمیتی نیز در شهرها، مفاهیم مختلفی را در ابعاد بزرگ و کوچک در بر می‌گیرد که در نظام حاکمیتی امروز، عمده‌ی این عوامل را مربوط به مدیریت شهری دانسته و مأموریت‌هایی را برای ارکان این نظام در نظر گرفته است. حوزه سیاست‌گذاری و نظارت بر عهده شورای اسلامی شهر و برنامه‌ریزی و اجرای آن را در سازمانی کلان و با بخش‌های متعدد تخصصی، اجرایی و عملیاتی به‌نام شهرداری طبقه‌بندی می‌کنند.
شهرداری‌ها با انجام ۳۷۲ وظیفه، عنوان پرکارترین دستگاه اجرایی را به خود اختصاص داده‌اند و با این حجم مأموریت و مسئولیت، این نهادهای عمومی غیردولتی در ارتباط‌ترین دستگاه اجرایی با مردم شده‌اند.
گستره‌ی مأموریت‌های شهرداری‌ها و تنوع امور تخصصی، اجرایی و عملیاتی در بخش‌های مختلف و پراکنش آن در جای‌جای شهر، نیازمند مدیریتی ویژه و توانی خاص در ایجاد هماهنگی اجزای مختلف مجموعه شهرداری است تا حرکت شهر به‌عنوان یک موجود زنده و در مسیر توسعه، پیشرفت و تعالی با خللی مواجه نگردد.
مدیریت کلان در مجموعه‌ای نظیر شهرداری‌ها، نه‌تنها نیازمند علم مدیریت و ابزار به‌روز آن است، بلکه ملزم به وجود تجارب و سوابقی است کارآمد و کارگشا در راستای امورات شهری و شناخت دقیق ظرفیت‌ها و آگاهی کامل از نیازهای شهر و شهروندان.
شهردار یک شهر به‌عنوان سکان‌دار این دستگاه بزرگ خدمت‌رسان که اثرات بسیاری را بر زندگی شهروندان آن برجا می‌گذارد، می‌بایست مدیری باشد مدبر، هوشمند و خلاق که بتواند مشکلات متعدد اجرایی را حل‌وفصل نموده و شهر را در جهت رشد و توسعه به‌پیش ببرد.
در این فصل از کتاب گزارش عملکرد سال 1402 شهرداری قم، نگاهی خواهیم داشت به روش مدیریتی شهردار قم در مدیریت شهر و شهرداری قم.
